Dag ,

Stress

Als je teveel stress ervaart kan dat veel invloed op je hebben. Als stress te lang duurt of te erg is en niet gevolgd wordt door herstel, heeft dit directe gevolgen voor het lichaam. Er kunnen allerlei lichamelijke en psychische klachten ontstaan:
overmatige vermoeidheid, slaapproblemen, hoofdpijn, snel geïrriteerd worden, moeite met concentratie en herinneren, niet meer kunnen genieten, of het gevoel hebben voortdurend overbelast te zijn.

Stress en tegenmaatregelen

Er zijn allerlei situaties die stressreacties in je lichaam oproepen: meestal zijn die zeer nuttig en helpen om te overleven, bijvoorbeeld de stressreactie bij een auto die aankomt als je oversteekt. Sommig stressreacties zijn echter minder nuttig en in het dagelijks leven ervaren we die stress als belastend.

Denk maar aan een kritische opmerking van een collega, of aan een deadline die nadert. Een oud deel van je brein interpreteert deze situaties als bedreigend. Je lichaam komt in actie, je maakt adrenaline aan, je staat op scherp. En meestal ervaar je onprettige sensaties in je lichaam, onplezierige gevoelens of pijn. Je hebt een slecht nieuwsgesprek, je voelt je tekortgedaan, en dat voel je in je lichaam. Of je hebt hartkloppingen en een opgejaagd gevoel. Je nadert een deadline, je voelt je tekortschieten, je zweet en je voelt angst in je borst.

Zoals we wellicht al eerder bespraken, heb je in het algemeen geleerd je van binnen te verzetten tegen onprettige ervaringen. Dit gaat vaak volautomatisch.
Het kan zijn dat je wilt dat de ervaring die je hebt weggaat, je wilt af van de ervaring die je nu hebt, of wilt onprettige dingen in de toekomst vermijden.

Je probeert bijvoorbeeld om jezelf af te leiden, of te vermijden of te ontkennen zodat de narigheid van het huidige moment niet echt tot je hoeft door te dringen.

Je neemt dan een tegenmaatregel om dit onaangename gevoel kwijt te raken. Dit gebeurt vanzelf: je hebt het jezelf vaak als gewoonte eigengemaakt.

Inmiddels heb je al onderzoek gedaan en van alles opgemerkt: patronen, gewoontes. Waarschijnlijk weet je al een heleboel over jouw stresspatronen, jouw manieren om met stress om te gaan.

Doe-gedachten en lijstjesstress

Doen is belangrijk. Je kunt met doen praktische zaken veranderen. Hiermee kun je veel bereiken. Je volgt het plan van de geest: als ik dit doe, dan wordt het later beter. Je drinkt om je dorst te stillen, je loopt naar een plaats om daar iets te kunnen doen. Met doen hebben we uitvindingen gedaan en doen heeft ons op de maan gebracht. De doe-modus is een instrument voor de toekomst.

De zijn-modus is anders. Zijn kun je niet doen. Met zijn hoef je niets te bereiken. Zijn is er gewoon. Je hoeft nergens heen. En toch kun je druk bezig zijn. Het verschil is dat je helemaal niet gericht bent op het resultaat. Je vertrouwt erop dat je vanzelf bij het resultaat uitkomt, terwijl je van moment tot moment de dingen doet. Dus met aandacht voor de actie zelf, zonder te streven naar het einddoel.

In de doe-modus kun je veel drukke gedachten en spanning ervaren. Je doegedachten creëer je vaak helemaal zelf. Ze zien er uit als 'moetgedachten': "ik moet nog voor 12 uur het rapport afmaken, de auto door de wasstraat rijden, een cadeautje kopen voor Els, het washok schoonmaken." En als het lijstje af is, dan verschijnt er - HOP - een schaduwlijstje van dat wat ook schreeuwt om afgewerkt te worden.
Soms is de druk van je eigen opgestelde lijstje van vandaag zo groot, dat je de hele dag opgejaagd verder holt: er is een onzichtbare motor van verwachtingen, doelen en eindresultaten die jou voortduwt.

Stress beantwoorden

Mindful met stress omgaan betekent je opstellen om je lichamelijke sensaties te voelen als je stress ervaart. Je neemt geen tegenmaatregel en je beweegt naar de stress toe, in plaats van er vanaf.

Door het geven van aandacht word je bewust van je gedachten, houding en zienswijzen, die de stress veroorzaken. Je wordt je bewust van je gevoelens en je lichamelijke reactie. En dan blijkt opeens dat je een keuze hebt!
Dan kun je de stress beantwoorden in plaats van dat je er automatisch op reageert.

De gedachten en gevoelens gaan niet met jou op de loop. Jij bent nu de baas, en jij hebt controle over je gedachten. Het sleutelwoord in mindful met stress omgaan is dus bewustzijn.

Hartelijke groet,

Yvonne van Iersel
StressloosWerken
www.stresslooswerken.nl